Thủa ấy xứ Đoài - “phép thử” táo bạo của đạo diễn Việt Tú

Lần đầu tiên ở Việt Nam, trên mảnh đất cổ tích, vùng núi Sài – chùa Thầy, gần 140 nông dân chất phác thuần hậu đã cùng nhau trải qua hàng nghìn giờ tập luyện miệt mài trong suốt 1 năm qua để bước ra sân khấu lớn nhất của cuộc đời mình. Họ kể câu chuyện về cuộc sống - lao động - sinh hoạt, về tình yêu, về đức hiếu học - đạo nghĩa, về mối gắn kết giữa con người - thiên nhiên vùng đồng bằng sông Hồng với nền văn minh lúa nước nghìn năm lịch sử trên nền sân khấu thực cảnh đầu tiên tại Việt Nam.

Việc mời hàng trăm nông dân trở thành diễn viên trong vở diễn "Thủa ấy xứ Đoài" là cách lựa chọn được cho là khá táo bạo của đạo diễn Việt Tú. Bởi nếu là diễn viên chuyên nghiệp, việc tập luyện cho một vở diễn hoành tráng đã là khó, thì với những người thuần nông xứ Đoài, ban ngày đi làm, đến chiều tối tập luyện trên một sân khấu đặc biệt là sự vất vả trăm bề của đạo diễn lẫn diễn viên không chuyên.

"Thủa ấy xứ Đoài"  (ban đầu có tên là "Ngày xưa") là câu chuyện cổ tích về cuộc sống sinh hoạt làng quê Bắc Bộ từ nghìn năm trước, lấy cảm hứng dàn dựng từ các tích trò rối nước dân gian như "Tễu Giáo trò", "Hội làng", "Nông nghiệp cấy cày", "Vinh quy bái tổ"…

Đạo diễn Việt Tú (tác giả vở diễn về nghi lễ hầu đồng "Tứ Phủ" của Đạo Mẫu, góp phần vào hành trình đưa Thực hành Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam Phủ trở thành Di sản văn hoá phi vật thể UNESCO) là người lên ý tưởng dàn dựng vở diễn này trong gần 2 năm qua.

"Thủa ấy xứ Đoài" tái hiện lại nguyên bản không gian cổ tích với rặng tre, cây đa, bến nước, sân đình. Với khán đài 2.000 chỗ ngồi, tựa lưng vào cánh đồng lúa bát ngát, mặt hướng về ngọn núi Thầy huyền thoại, giữa khung cảnh bao la, rộng mở, là một sân khấu mênh mông hơn 3.000m² mặt nước. Thấp thoáng sau lũy tre, những mái ngói rêu phong ẩn hiện, khung cảnh cổ tích được phục dựng công phu, chăm chút từng chi tiết, hầu hết phần trình diễn đều diễn ra trên mặt nước sương khói kỳ ảo.

Những hiệu ứng "bom tấn" lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam, đó là ngôi nhà đình nặng hàng tấn, dài 20m chạy ra sau rặng tre; là từ 10m sâu dưới đáy Long Trì, kỳ diệu hiện lên thuỷ đình nguyên bản nặng gần 10 tấn; là trên đỉnh núi Thầy cao trăm mét, hàng chục ngọn đèn như hào quang tỏa chiếu, tô điểm cho hình ảnh của Đức Thánh Tổ Từ Đạo Hạnh hiển linh; là hàng trăm ngọn đèn thắp sáng rực cả rừng tre xanh ngắt, nhuộm cả mặt hồ mênh mông.

Một trong những yếu tố không thể thiếu đã làm nên thành công cho vở diễn là âm nhạc và hiệu ứng âm thanh, được thực hiện bởi nhóm Master Fader - những nhân tố chính của dàn nhạc giao hưởng đương đại Rhapsody Philharmonic. Với âm hưởng âm nhạc múa rối truyền thống kết hợp chèo và World Music, Master Fader đã đồng hành cùng êkip của vở diễn để thực hiện phần âm nhạc và hiệu ứng âm thanh sao cho chân thực nhất của cuộc sống nơi này.

Bên cạnh đó, vở diễn còn gây ấn tượng với phần trang phục được đầu tư cầu kỳ và công phu đến từ êkíp designer Châu Uni thực hiện trong vòng 6 tháng. Phần biên đạo được thực hiện bởi các vũ công Kiều Lê, Hà My, Xuân Sơn, Sơn Dương, Tùng Nguyễn, Đức Minh. Phục dựng rối nước được thực hiện bởi Quốc Khanh, Đoan Trang đến từ Nhà hát múa rối Thăng Long. Phần thực hiện sân khấu được chính đạo diễn Việt Tú cùng êkíp Hải Linh và Liên Anh thực hiện.

Sự mạo hiểm ấy nhận được sự ủng hộ tích cực từ các công ty du lịch lữ hành - những đơn vị thường xuyên "đau đầu" trước việc lựa chọn đưa du khách nước ngoài "đi đâu - xem gì" khi đến Hà Nội. Ông Đặng Thanh Tùng - Giám đốc Cty Neworld Travel cho biết thêm: "Đây là một chương trình hay, độc đáo, mang tính hấp dẫn cao. Trước đây, những sản phẩm thông thường tại Hà Nội chỉ là đi tham quan phố cổ, múa rối nước, vì thế doanh nghiệp lữ hành cũng có thêm một địa điểm nữa để xây dựng chương trình tour như tham quan Chùa Thầy, khu du lịch Sài sơn kết hợp ăn tối và xem show...". 

Với vở diễn thực cảnh đầu tiên của Việt Nam - "Thủa ấy xứ Đoài", một lần nữa đạo diễn Việt Tú đã khẳng định nhãn quan nghệ thuật của mình.